Sömürgecilik nedir nasıl ortaya çıkmıştır
Hem / Historia, Vetenskap & Forskning / Sömürgecilik nedir nasıl ortaya çıkmıştır
yüzyılın başlarından itibaren sistemli hâle gelen modern sömürgecilik, sömüren ile sömürülen arasındaki ciddi gelişmişlik farkı nedeniyle, sömürgeciliğe maruz kalan toplumlar üzerinde kalıcı, derin izler bırakmıştır.
Merkantilizm nedir? Merkantalizmin temel ilkeleri;
Sömürgecilik ve kolonileşme
Himayecilik
Dış Ticaret
Üretimde imalatın üstünlüğü
Milli ekonomik birlik
Merkantalizmin Temel Amacı Nedir?
Merkantalizmin temel ilkelerine bağlı olarak ülkede bulunan altın ve gümüş madenleri çok önemlidir.
Sömürgeciliğin Türleri
Sömürgecilik her ne kadar tek bir kavram gibi görünse de uygulamada farklı şekillerde ortaya çıkmıştır:
Yerleşimci (Kolonici) Sömürgecilik
- Sömürgeci güç, kendi nüfusunu yerel topraklara yerleştirir ve buralarda kalıcı yapı kurar.
- Örnek: Kuzey Amerika’daki koloniler (İngiliz koloniciliği).
Ekonomik Sömürgecilik
- Esas amaç hammaddeye ve pazarlara ulaşmaktır; ticari ilişkiler devreye sokulur.
- Örnek: Hindistan’ın eski İngiliz Doğu Hindistan Şirketi tarafından kontrolü.
Politik/Siyasal Sömürgecilik
- Bir ülkenin yönetiminin ve siyasetinin tamamen dış güç tarafından kontrol edilmesi.
- Örnek: Afrikalı ülkelerin çoğunun 19.
yüzyıl (Coğrafi Keşifler)
İspanya, Portekiz Altın/gümüş bulma, yeni ticaret rotaları Amerikan medeniyetlerinin yıkımı, zenginlik transferi 18-19. Bu dönem, sömürgeciliğin mirasını ve devam eden etkilerini ele alan bir düşünce akımı ve gerçekliktir. - Bağımsızlık Hareketleri: Hindistan örneğinde Gandhi önderliğinde pasif direniş, Afrika’nın farklı bölgelerinde silahlı mücadeleler gibi çeşitli yöntemlerle gerçekleşti.
- Kültürel Teori ve Edebiyat: Postkolonyal teori, Edward Said, Frantz Fanon ve Homi K.
Bhabha gibi aydınlar tarafından şekillendirilmiştir. Fakat bu ilişki genellikle sömürgeciliğe dayalıdır. Bu bakımdan sömürgecilik uzun bir geçmişe sahiptir.
Sömürgeciliğin ortaya çıkışına etki eden unsurlar nelerdir?
Sömürgeci devletler, kurdukları bu sistemi meşrulaştırmak için bazı inanışlar ortaya atmışlardır.
ve 17. ve 20. Sömürgeciliğin temel amacı, sömüren gücün çıkarlarını ve zenginliğini artırmaktır.
- Ekonomik Boyut: Doğal kaynakların kullanımı, ucuz iş gücü, yeni pazarlar.
- Siyasi Boyut: Yönetim düzeninin değişmesi, hukuki ve idari sistemin merkeze bağlı hale gelmesi.
- Kültürel Boyut: Dil, din, eğitim sistemi ve yaşam biçimlerinin baskı altında değiştirilmesi veya asimile edilmesi.
2.
Sömürgeciliğin ortaya çıkışına etki eden unsurlar nelerdir? 20. Sömürgeciliğin bu dönemdeki gelişimi ve yayılması coğrafî keşiflerle ilgilidir. Bir ülkenin en önemli servet kaynakları altın, gümüş gibi değerli madenlerdir.
Dış ticaret politikasının amacı, altın ve gümüş kaynaklarını olabildiğince arttırmaktır. Merkantalizm akımı, rönesans ve reformdan sonra biten ve ortaçağda sanayi devrimi ile buharlı makinaların ortaya çıkması ile doğmuştur.
Fransa aynı dönemde, Acadia ve Quebec (1608) yerleşimlerini kurduğu Amerika kıtasının kuzeyinde ilk uzun ömürlü sömürgelerini elde etmiştir. Sömürgeciliğin Sonuçları
Sömürgecilik sonucunda pek çok bölge kendine özgü yapısal sorunlar yaşadı. Bu hâkimiyet çoğu zaman yerel kaynakların, iş gücünün ve siyasetin kontrol altına alınması anlamına gelir.